To κριτήρια ελέγχου Westgard

KΡΙΤΗΡΙΑ ΕΛΕΓΧΟΥ WESTGARD

Τα κριτήρια ελέγχου Westgard ερμηνεύουν με τον καλύτερο τρόπο την διακύμανση των σημείων ελέγχου πάνω σε ένα διάγραμμα Levey-Jennings. Με την βοήθεια τους τα αναλυτικά σφάλματα εντοπίζονται έγκαιρα αλλά και διαφοροποιούνται στις κατηγορίες των τυχαίων και συστηματικών σφαλμάτων.

Τα κριτήρια αυτά είναι:

1_2s	Προειδοποιητικό μήνυμα	Μία τιμή τιμές ελέγχου μεταξύ μ±2σ και μ±3σ
1_3s	Τυχαίο σφάλμα	Μία τιμή τιμές ελέγχου πέρα από τα όρια μ±3σ
2_2s	Συστηματικό σφάλμα	Δύο συνεχόμενες τιμές τιμές ελέγχου μεταξύ μ±2σ και μ±3σ
R_4s	Τυχαίο σφάλμα	Δύο τουλάχιστον τυχαίες τιμές τιμές ελέγχου απέχουν μεταξύ τους 4σ
4_1s	Συστηματικό σφάλμα	Τέσσερις συνεχόμενες τιμές τιμές ελέγχου είναι πάνω από μ±1σ
10	Συστηματικό σφάλμα	Δέκα συνεχόμενες τιμές τιμές ελέγχου είναι πάνω ή κάτω από την μέση τιμή

Λογικό διάγραμμα Westgard

H ερμηνεία και η χρήση των κανόνων Westgard γίνεται με την χρήση ενός λογικού διαγράμματος που πρότεινε ο ίδιος. Σύμφωνα με το διάγραμμα αυτό ο έλεγχος των κριτηρίων γίνεται με την σειρά: 1_2s > 1_3s > 2_2s > R_4s > 4_1s > 10.

Μόλις παραβιαστεί ένα από τα κριτήρια 1₃_s, 2₂_s, R_4s, 4₁_s, 10 σταματάει ο έλεγχος των υπολοίπων κριτηρίων. Tότε η ανάλυση θεωρείται εκτός ελέγχου και απαιτούνται επιδιορθωτικές κινήσεις.

Kριτήριο ελέγχου 1₂_s

Ορισμός: Mια τιμή ελέγχου είναι έξω από το όριο μ±2σ.

Το κριτήριο 1₂_s θεωρείται προειδοποιητικό. Eπιτρέπεται η απόδοση αποτελεσμάτων στον ασθενή.

Kριτήριο ελέγχου 1₃_s

Ορισμός: Mια τιμή ελέγχου υπερβαίνει το όριο μ±3σ.

Δηλώνει τυχαίο σφάλμα. Όταν παραβιάζεται το κριτήριο 1₃_s δεν επιτρέπεται η απόδοση αποτελεσμάτων στους ασθενείς.

Στο διάγραμμα Levey-Jennings το σφάλμα 1₃_s παριστάνεται ως εξής:

Kριτήριο ελέγχου 2₂_s

Ορισμός: Δύο συνεχόμενες τιμές κυμαίνονται μεταξύ μ+2σ και μ+3σ ή μεταξύ μ-2σ και μ-3σ.

Δηλώνει συστηματικό σφάλμα. Όταν παραβιάζεται το κριτήριο 2₂_s απαγορεύεται η απόδοση αποτελεσμάτων στους ασθενείς.

Στο διάγραμμα Levey-Jennings το κριτήριο 2₂_s για ένα επίπεδο φαίνεται ως εξής:

Όταν χρησιμοποιούνται δύο επίπεδα το κριτήριο 2₂_s ισχύει όταν και στα δύο επίπεδα μια τιμή βρίσκεται μεταξύ των ορίων 2_2s και 1₃_s.

Kριτήριο ελέγχου R_4s

Ορισμός: Mια τιμή υπερβαίνει το όριο μ+2σ ενώ κάποια άλλη τυχαία τιμή (όχι απαραίτητα συνεχόμενη) βρίσκεται κάτω από το όριο μ-2σ.

Δηλώνει τυχαίο σφάλμα. Όταν παραβιάζεται το κριτήριο R_4s δεν πρέπει να δίδονται αποτελέσματα στους ασθενείς.

Στο διάγραμμα Levey-Jennings το κριτήριο R_4s για ένα επίπεδο παριστάνεται ως εξής:

Το κριτήριο R_4s μπορεί να εφαρμοστεί και σε δύο επίπεδα. Τότε ελέγχεται στο πρώτο επίπεδο αν μία τιμή βρίσκεται άνω του μ+2σ ενώ ταυτόχρονα (την ίδια ημέρα) η αντίστοιχη τιμή του δεύτερου επιπέδου είναι κάτω από μ–2σ.

Kριτήριο ελέγχου 4₁_s

Oρισμός: Tέσσερις συνεχόμενες τιμές βρίσκονται είναι πάνω από μ±1σ.

Δηλώνει συστηματικό σφάλμα. Όταν παραβιάζεται το κριτήριο 4₁_s δεν πρέπει να δίνονται αποτελέσματα στους ασθενείς.

Στο διάγραμμα Levey-Jennings το κριτήριο 4₁_sγια ένα επίπεδο παριστάνεται ως εξής:

Όταν χρησιμοποιούνται δύο επίπεδα τότε φτάνουν 2 τιμές από κάθε επίπεδο να είναι πάνω από μ±1σ.

Κριτήριο ελέγχου 10

Ορισμός: Δέκα συνεχόμενες τιμές βρίσκονται από την ίδια πλευρά της μέσης τιμής.

Δηλώνει συστηματικό σφάλμα. Όταν παραβιάζεται το κριτήριο 10δεν πρέπει να δίνονται αποτελέσματα στους ασθενείς.

Στο διάγραμμα Levey-Jennings το κριτήριο 10x για ένα επίπεδο παριστάνεται ως εξής:

Όταν χρησιμοποιούνται δύο επίπεδα τότε φτάνουν 5 τιμές από κάθε επίπεδο να είναι πάνω από την μέση τιμή.

Κατεβάστε το πρωτότυπο άρθρο του Pr. Westgard 1050 Kb