ΚΡΙΣΙΜΕΣ ΤΙΜΕΣ

  

Oι κρίσιμες τιμές ή τιμές πανικού είναι τιμές εξετάσεων που θέτουν σε άμεσο κίνδυνο την ζωή των ασθενών. Τέτοιες τιμές πρέπει να φτάνουν το γρηγορότερο στα χέρια του γιατρού και μπορούν να υποδηλώνουν είτε δραματική επιδείνωση της υγείας του ασθενούς ή εργαστηριακό σφάλμα.

Όταν οι τιμές ενός ασθενούς υπερβούν τις κρίσιμες τιμές οφείλουμε να επαναλάβουμε την μέτρηση. Πρέπει να εξαλείψουμε την πιθανότητα οι ακραίες τιμές να οφείλονται σε χονδροειδές λάθος, προαναλυτικό ή μετααναλυτικό σφάλμα. Χονδροειδή λάθη που μπορούν να αποκαλυφθούν από την υπέρβαση των κρίσιμων τιμών είναι η αναρρόφηση πήγματος ή αέρα από την βελόνα του αναλυτή, η αιμοληψία από τον βραχίονα του ασθενούς που δέχεται ορό κ.α. Πριν την επανάληψη της μέτρησης γίνεται έλεγχος του ορού για πήγμα, νέα φυγοκέντρηση, αραίωση ή ακόμα και νέα δειγματοληψία.

Οι κρίσιμες τιμές μπορούν να βρουν εφαρμογή στον εσωτερικό έλεγχο ποιότητας παράλληλα με τον έλεγχο των διαφορών δέλτα. Ο λόγος είναι ότι οι κρίσιμες τιμές μπορούν να εφαρμοστούν και στην περίπτωση όπου ο ασθενείς δεν έχει ξανάρθει στο εργαστήριο και δεν υπάρχουν προηγούμενες τιμές τους στο αρχείο του εργαστηρίου.

 

 Οι πίνακες με τις κρίσιμες τιμές που παρουσιάζονται εδώ προέρχονται από την ιστοσελίδα της IFCC.

 To αρχικό κείμενο είναι ένα άρθρο του Dr. L. Thomas στο eJIFCC.

 Δείτε επίσης και την ιστοσελίδα με τις κρίσιμες τιμές του πανεπιστημίου Rush και του πανεπιστημίου Lowa.

 

Κρίσιμες τιμές κλασικών βιοχημικών αναλύσεων 

Εξετάσεις

Τιμή

Συμπτώματα, συμβουλές, σχόλια

 

Φώσφορος

 

 

 

< 1,0 mg/dl

 

Μυϊκή αδυναμία, μυϊκός πόνος, παρενέργειες στο κεντρικό νευρικό σύστημα, αποπροσανατολισμός, σύγχυση, σπασμοί, κώμα κ.α., αναπνευστικά προβλήματα με μεταβολική οξέωση.

> 9,0 mg/dl

Σύνδρομο οξείας λύσεως όγκων και τελική νεφρική ανεπάρκεια.

Χολερυθρίνη

> 15 mg/dl

Ηπατοχολική νόσος προκαλούμενη κυρίως από ηπατικούς ιούς.

Κρεατινίνη

> 7,4 mg/dl

Oξεία νεφρική ανεπάρκεια ή σήψη.

Γλυκόζη

 

 

 

< 45 mg/dl

 

Νευρουπογλυκαιμικά συμπτώματα που ποικίλουν από εξασθένηση των γνωστικών λειτουργιών μέχρι την έλλειψη τα συνείδησης.

> 500 mg/dl

 

Διαβητικό κώμα που οφείλεται σε ανεπάρκεια ινσουλίνης. Ωσμωτική διούρηση με οξεία αφυδάτωση και διαβητική κετονοοξείδωση.

Ουρία

> 214 mg/dl

Ένδειξη οξείας νεφρικής ανεπάρκειας, προ- και μετα-νεφρική ηπατική ανεπάρκεια, παράλληλη αύξηση της ουρίας συγκρινόμενη με την κρεατινίνη στα ούρα.

BUN

> 100 mg/dl

Oυρικό οξύ

> 13 mg/dl

Οξεία ουρική νεφροπάθεια με απόφραξη ουροφόρων σωληναρίων και νεφρική ανεπάρκεια.

CK

> 1000 U/lt

H τιμή της εξαρτάται από την φυσική κατάσταση του ασθενούς.

LDH

> 1000 U/lt

H τιμή της εξαρτάται από την φυσική κατάσταση του κάθε ασθενούς.

GOT/GPT

> 1000 U/lt

Απαιτείται έγκαιρη ειδοποίηση του ιατρού ανάλογα με την κλινική εικόνα του ασθενούς.

Μαγνήσιο

 

 

 

 

< 1,0 mg/dl

 

Χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι η παραισθησία, κράμπες, ερεθιστικότητα, και αθετωσικός τέτανος. Οι ασθενείς συχνά εμφανίζουν καρδιακή αρρυθμία σε συνδυασμό με υποκαλιαιμία.

> 4,9 mg/dl

 

Μείωση της μετάδοσης του νευρομυικού παλμού που οδηγεί σε υπνηλία, υποαερισμός με αναπνευστική οξείδωση, μυϊκή αδυναμία και μειωμένα αντανακλαστικά στους τένοντες.

Λιπάση

> 700 U/lt

Οξεία παγκρεατίτιδα.

Χλώριο

 

 

< 75 mmol/lt

Ένδειξη σημαντικής μεταβολικής αλκάλωσης.

> 125 mmol/lt

 

Ένδειξη βαριάς πρωταρχικής μεταβολικής οξείδωσης ή ψευδουπερχλωραιμία για την περίπτωση δηλητηρίασης από βρωμίδιο.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   Κρίσιμες τιμές παραγόντων πήξεως 

  Εξετάσεις

Τιμή

Συμπτώματα, συμβουλές, σχόλια

PT

 

> 27 sec

 

Μείωση του Κ-εξαρτώμενου παράγοντα ΙΙ, VII και X ή του παράγοντα V. Στους ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία από κουμαρίνη, υπάρχει ο κίνδυνος της αιμορραγίας όταν η PT είναι μικρότερη από 15% (INR > 4).

ΑPTT

 

75 sec

 

Έλλειψη ή αδρανοποίηση των παραγόντων VIII, IX, XI ή ΧΙΙ, με κίνδυνο αιμορραγίας. Ασθενείς που λαμβάνουν ηπαρίνη υπάρχει κίνδυνος αιμορραγίας όταν η APTT γίνεται 2,5 φορές μεγαλύτερη από το ανώτερο φυσιολογικό όριο.

Ινωδογόνο

< 0,8 gr/lt

Kίνδυνος αιμορραγίας.

D-Dimers

Θετικό

Στην διάχυτη ενδοαγγειακή πήξη η ανίχνευση D-Dimers είναι ενδεικτική της φάσεως ΙΙ.

Μονομερή ινίνης

Θετικό

Ένδειξη φθίνουσας θρομβοπάθειας σε διάχυτη ενδοαγγειακή πήξη, σήψη, σοκ, πολλαπλά τραύματα, οξεία παγκρεατίτιδα και γυναικολογικές επιπλοκές.

    Κρίσιμες τιμές αιματολογικών παραμέτρων 

Εξετάσεις

Τιμή

Συμπτώματα, συμβουλές, σχόλια

Αιμοσφαιρίνη

< 6,6 gr/dl

Προμήθεια οξυγόνου σε μυοκαρδιακή ανεπάρκεια

 

> 19,9 gr/dl

Αντιστοιχεί σε αιματοκρίτη 61% και οδηγεί σε υπεριξώδες σύνδρομο.

Aριθμός λευκοκυττάρων

 

< 2000/ml

Yψηλός κίνδυνος μόλυνσης ή αριθμός κοκκιοκυττάρων μικρότερος από 500/ml.

> 50.000/ml

Ένδειξη λευχαιμικής αντίδρασης π.χ. στην σήψη ή στην λευχαιμία.

Αριθμός αιμοπεταλίων

 

< 20.000/ml

Kίνδυνος αιμορραγίας. Εξαιρείται η θρομβοκυτταροπενία που προκαλείται από την χορήγηση EDTA.

> 1.000.000/ml

Kίνδυνος θρόμβωσης.

  Κρίσιμες τιμές ορμονών, αερίων και άλλων παραμέτρων 

Εξετάσεις

Τιμή

Συμπτώματα, συμβουλές, σχόλια

FT3

> 35 ng/lt

Ένδειξη θυρεοτοξίκωσης. Πιθανές αιτές είναι: νόσος Graves, υπερλειτουργικό αδένωμα κ.α.

Ολικό Τ4

> 30 mg/lt

Τροπονίνη

> 0,1 mg/lt

Ένδειξη μυοκαρδιακού εμφράγματος ή ασταθή στηθάγχη.

Αιθανόλη

> 3,5 gr/dl

Συγκέντρωση αλκοόλη στο αίμα 3-4 gr/dl μπορεί να προβεί θανατηφόρα.

Αμμωνία

 

> 100 mg/dl

 

Κίνδυνος για ηπατική εγκεφαλοπάθεια. Κωματώδεις καταστάσεις συνήθως δεν παρατηρούνται εκτός και αν τα επίπεδα αμμωνίας υπερβούν τα 300 mg/dl.

Aνιοντικό άνοιγμα

> 20 mmol/lt

Ένδειξη κετονοοξείδωσης, λακτοξείδωσης, ουραιμίας, κατανάλωσης αλκοόλ, δηλητηρίασης από σαλικυλικά, μεθανόλη και αιθυλική γλυκόλη.

Ωσμωγραμμικότητα

 

< 240 mOsm/Kg H20

Κυτταρικό οίδημα με αύξηση του κυτταρικού όγκου και ανάπτυξη νευρολογικών-ψυχιατρικών νοσημάτων.

> 330 mOsm/Kg H2O

 

Απώλεια κυτταρικού νερού και ενδοκυτταρική αύξηση με ενεργείς οσμωτικά ουσίες οι οποίες δεν διαπερνούν την κυτταρική μεμβράνη. Αποτέλεσμα: νευρικά συμπτώματα και κώμα.

Ωσμωτικό άνοιγμα

 

> 10 mOsm/Kg H2O

 

Ένδειξη δηλητηρίασης από μη ηλεκτρολύτες τα οποία αυξάνουν την ωσμωμοριακότητα του πλάσματος. Τέτοιες ουσίες είναι η αιθανόλη, η μεθανόλη, η γλυκόλη,  το αιθυλένιο, η ισοπροπροπανόλη και η διχλωρομεθανόλη.

pCO2

 

< 19 mmHg (2,5 kPa)

Υπεραερισμός

> 67 mmHg (8,9 kPa)

Υπεραερισμός

pH

 

< 7,2

Σοβαρή οξέωση ή αλκάλωση.

> 7,6

pO2

< 43 mmHg (5,7 kPa)

Κορεσμός αιμοσφαιρίνης με οξυγόνο λιγότερο από 80 % είναι θανατηφόρος.

Μυοσφαιρίνη

> 110 mg/lt

Σε ασθενείς με στηθάγχη υπάρχει κίνδυνος εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Λακτάση

 

> 45 mg/dl

Ένδειξη υπερλακταιμίας τύπου Α. Προκαλείται από ανεπαρκή παροχή οξυγόνου στους ιστούς. Το πυροσταφυλικό δεν μεταβολίζεται πλέον με οξείδωση αλλά με αναγωγή.

 

 Tελευταία ενημέρωση:  Σάββατο Απριλίου 25, 2009