ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΚΥΜΑΝΣΕΙΣ
Οι βιολογικές διακυμάνσεις χρησιμοποιούνται στο εργαστήριο για την δημιουργία ορίων ελέγχου σε μεθόδους ποιότητας που β βασίζονται στα αποτελέσματα των ασθενών.
Συγκεκριμένα:
1. Η διακύμανση μέσα στο άτομο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όριο ελέγχου για την μέθοδο δέλτα (Delta Check).
2. H διακύμανση μέσα στον πληθυσμό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως όριο ελέγχου για την μέθοδο της ημερήσιας μέσης τιμής (Average of Normals).
3. Επιπλέον η διακύμανση μέσα στον πληθυσμό μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως επιτρεπτά όρια αποδοχής σε σχήματα εξωτερικού ελέγχου ποιότητας (external quality control) των οποίων η τιμή στόχος έχει υπολογιστεί ως τιμή συναίνεσης.
Για περισσότερες λεπτομέρειες διαβάστε τα άρθρα
Frazer CGF, Hyltoft Petersen, Ricos C, Haeckel R. Proposec quality specifications for imprecision and inaccurancy of analytical systems for clinical chemistry. Eur J Clin Biochem 1992; 30: 311-317.
Ricos C, Alverez V, Caba F, Garcia-Lario JV, Hernandez A, Jiminez CV, Minchinela J, Perich C, Simon M, Current databases on biologic variation: pros, cons and progress, Scand J Clin Lab Invest 1999; 59:491 – 500.
Τις διακυμάνσεις αυτές μπορείτε να τις διαβάσετε στην ιστοσελίδα του Καθ. Westgard (Αγγλικά) και στην ιστοσελίδα της Ισπανικής Εταιρείας Κλινικής Χημείας (Ισπανικά).
Παρακάτω παρατίθενται τα ονόματα των ερευνητών που συνέταξαν τις παρακάτω λίστες.
Νέες αναθεωρήσεις έγιναν τα έτη 2001, 2004, 2006 στην οποία γίνονταν λίγες αλλαγές αλλά και προσθήκη νέων εξετάσεων (δείτε την σχετική ιστοσελίδα του Καθ. Westgard).
Σχετικές συνδέσεις: Ισπανική εταιρεία κλινικής χημείας.
Οι διακυμάνσεις που δίνονται στον πίνακα είναι δύο ειδών:
Βιολογικές διακυμάνσεις βιοχημικών παραμέτρων στο ορό
|
Εξέταση |
Συμβολισμός |
CVBW % |
CVBb % |
|
Χολερυθρίνη |
TBILI |
25,6 |
30,5 |
|
Άμεση χολερυθρίνη |
DBILI |
36,8 |
43,2 |
|
Αλβουμίνη |
ALB |
3,1 |
4,2 |
|
Oλική πρωτεΐνη |
TP |
2,7 |
4,0 |
|
Ασπαραγινική αμινοτρανσφεράση |
GPT/AST |
11,6 |
13,6 |
|
Αλανίνη αμινοτρανφεράση |
GOT/ALT |
11,9 |
17,9 |
|
γ-Γλουταμινική τρανσαμινάση |
γGT |
12,2 |
41 |
|
Γαλακτική δευδρογονάση |
LDH |
7,3 |
18,8 |
|
Αλκαλική φωσφατάση |
ALP |
6,4 |
24,8 |
|
Ασβέστιο |
Ca |
1,9 |
2,8 |
|
Φώσφορος |
Phos |
8,5 |
9,4 |
|
Χοληστερόλη |
Chol |
6 |
14,9 |
|
Τριγλυκερίδια |
Trig |
20,9 |
37,2 |
|
Κρεατινίνη |
Creat |
4,3 |
12,9 |
|
Ουρία |
Urea |
12,3 |
18,3 |
|
Oυρικό οξύ |
UA |
7,3 |
18,8 |
|
Χλώριο |
Cl |
1,2 |
1,3 |
|
Κρεατινοφωσφοκινάση |
CK |
22,8 |
40 |
|
Κρεατινοφωσφοκινάση MB (δραστικότητα) |
CK MB |
19,7 |
24,3 |
|
Κρεατινοφωσφοκινάση MB (μάζα) |
CK MB |
18,4 |
61,2 |
|
Γλυκόζη |
Gluc |
4,9 |
7,7 |
|
Χολ/λη συνδ/νη με λιπ/νες υψηλής πυκ/τας |
HDL |
7,1 |
19,7 |
|
Χολ/λη συνδ/νη με λιπ/νες χαμηλής πυκ/τας |
LDL |
8,3 |
25,7 |
|
Σίδηρος |
Fe |
26,5 |
23,2 |
|
Μαγνήσιο |
Mg |
3,2 |
5,9 |
|
Κάλιο |
Κ |
4,8 |
5,6 |
|
Νάτριο |
Na |
0,7 |
1,0 |
|
α-Αμυλάση |
α-AMYL |
8,7 |
28,3 |
|
α-Αμυλάση (παγκρεατική) |
α-AMYL |
11,7 |
29,9 |
|
Χοληνεστεράση |
CHE |
7,0 |
10,4 |
|
Χοληνεστεράση (δραστικότητα) |
CHE |
5,4 |
10,3 |
Βιολογικές διακυμάνσεις παραγόντων πήξεως στον πλάσμα
|
Εξέταση |
Συμβολισμός |
CVBW % |
CVBb % |
|
Χρόνος προθρομβίνης |
PT |
4,0 |
6,8 |
|
Χρόνος ενεργοποίησης μερικής θρομβοπλαστίνης |
APTT |
2,7 |
8,6 |
|
Παράγοντας πήξεως Χ |
FX |
5,9 |
- |
|
Παράγοντας πήξεως VIII |
FVIII |
4,8 |
19,1 |
|
Παράγοντας πήξεως VII |
FVII |
6,8 |
19,4 |
|
Παράγοντας πήξεως V |
V |
17,8 |
49,8 |
|
Ινωδογόνο |
Fib |
10,7 |
15,8 |
|
Αντιθρομβίνη ΙΙΙ |
Α-ΙΙΙ |
5,2 |
15,3 |
|
Πρωτεΐνη C |
Protein C |
5,8 |
55,2 |
|
Πρωτεΐνη S |
Protein S |
5,8 |
63,4 |
Βιολογικές διακυμάνσεις βιοχημικών παραμέτρων στα ούρα
|
Εξέταση |
CVBW % |
CVBb % |
|
Αλβουμίνη (πρωινά ) |
36 |
55 |
|
Ολική πρωτεΐνη |
39,6 |
17,8 |
|
Ασβέστιο 24h |
27,5 |
36,6 |
|
Ασβέστιο ιονισμένο |
26,2 |
27,0 |
|
Φώσφορος |
26,4 |
26,5 |
|
Κρεατινίνη |
24 |
24,5 |
|
Κάθαρση κρεατινίνης |
13,6 |
13,5 |
|
Ουρία 24h |
22,7 |
25,9 |
|
Ουρικό οξύ 24h |
8,6 |
17,2 |
|
Μαγνήσιο 24h |
45,4 |
37,4 |
|
Κάλιο |
27,1 |
23,2 |
|
Νάτριο |
24 |
26,8 |
|
α-Αμυλάση (τυχαία) |
94 |
46 |
Βιολογικές διακυμάνσεις γνωστών καρκινικών δεικτών στον ορό
|
Εξέταση |
Συμβολισμός |
CVBW % |
CVBb % |
|
Ειδικό προστατικό αντιγόνο |
PSA |
18 |
72,4 |
|
Προστατική όξινη φωσφατάση |
PAP |
33,9 |
- |
|
Καρκινικό αντιγόνο 125 |
Ca 125 |
29,2 |
48,2 |
|
Καρκινικό αντιγόνο 15.3 |
Ca 15.3 |
6,2 |
62,9 |
|
Καρκινικό αντιγόνο 19.9 |
Ca 19.9 |
24,5 |
93 |
|
Καρκινικό αντιγόνο 549 |
Ca 549 |
9,1 |
33,4 |
|
Καρκινοεμβρυικό αντιγόνο |
CEA |
9,3 |
55,6 |
|
Επιθηλιακό κυτταρικό καρκίνωμα |
SCC |
39,4 |
35,7 |
|
Ιστικό πολυπεπτιδικό αντιγόνο |
TPA |
28,7 |
40,4 |
|
Αντιγόνο βλεννώδους καρκινώματος |
ΜCA |
10,1 |
39,3 |
|
Ειδικό ιστικό πολυπεπτιδικό αντιγόνο |
TPS |
36,1 |
108 |
Βιολογικές διακυμάνσεις αιματολογικών παραμέτρων στον ολικό αίμα
|
Εξέταση |
Συμβολισμός |
CVBW % |
CVBb % |
|
Αριθμός ερυθροκυττάρων |
RBC |
3,2 |
6,1 |
|
Αριθμός λευκοκυττάρων |
WBC |
10,4 |
27,8 |
|
Αριθμός αιμοπεταλίων |
PLT |
9,1 |
21,9 |
|
Αριθμός ουδετεροφίλων |
NEUT# |
15,1 |
32,8 |
|
Αριθμός λεμφοκυττάρων |
LYM# |
10,4 |
27,8 |
|
Αριθμός εωσινοφίλων |
EOS# |
21 |
76,4 |
|
Αριθμός μονοκυττάρων |
Mono# |
17,8 |
49,8 |
|
Αριθμός βασεοφίλων |
Baso# |
28 |
54,8 |
|
Αιματοκρίτης |
Hct |
2,8 |
6,4 |
|
Αιμοσφαιρίνη |
HgB |
2,8 |
6,6 |
|
Μέσος όγκος ερυθρών |
MCV |
1,3 |
4,8 |
|
Μέση περιεκτικότητα αιμοσφαιρίνης |
MCH |
1,6 |
5,2 |
|
Μέση συγκέντρωση αιμοσφαιρίνης |
MCHC |
1,7 |
2,8 |
|
Εύρος κατανομής ερυθροκυττάρων |
RDW |
4,3 |
8,1 |
|
Μέσος όγκος αιμοπεταλίων |
MPV |
11,9 |
- |
|
Αιμοπεταλιοκρίτης |
PLT |
2,8 |
- |
|
Εύρος κατανομής αιμοπεταλίων |
PLW |
3,5 |
5,7 |
|
Αριθμός δικτυοερυθροκυττάρων |
PET# |
11 |
29 |
Βιολογικές διακυμάνσεις γνωστών ορμονών στον ορό
|
Εξέταση |
Συμβολισμός |
CVBW % |
CVBb % |
|
Τριιωδοθυρονίνη |
T3 |
8,7 |
14,4 |
|
Θυροξίνη |
T4 |
6 |
12,1 |
|
Θυρεοτρόπος ορμόνη |
ΤSΗ |
19,7 |
27,2 |
|
Ελεύθερη τριιωδοθυρονίνη |
FT3 |
7,9 |
- |
|
Ελεύθερη θυροξίνη |
FT4 |
7,6 |
12,2 |
|
Ελεύθερη τεστοστερόνη |
F-testo |
9,3 |
- |
|
Tεστοστερόνη |
Testo |
9,3 |
23,7 |
|
Ανδροστερόνη |
Androsterone |
11,5 |
51,1 |
|
Ελεύθερη οιστραδιόλη |
F-E2 |
22,8 |
- |
|
Ωχρινοτρόπος ορμόνη |
LH |
14,5 |
27,8 |
|
Θυλακιοτρόπος ορμόνη |
FSH |
10,1 |
32 |
|
Θειική δευδροεπιανδροστερόνη |
DHEA-S |
11,6 |
49 |
|
Προλακτίνη (άνδρες) |
PRL |
6,9 |
61,2 |
|
Ινσουλίνη |
Insulin |
21,1 |
58,3 |
|
C-πεπτίδιο |
C-pep |
9,3 |
13,3 |
|
Αλδοστερόνη |
ALD |
29,4 |
40,1 |
|
Φυλοσύνδετη ανθρώπινη σφαιρίνη |
SHBG |
12,1 |
42,7 |
|
Oστεοκαλσίνη |
BGP |
6,3 |
23,1 |
|
17-Υδρόξυ-προγεστερόνη |
17-OHP |
19,6 |
52,4 |
|
11-Δεσοξυκορτιζόλη |
11-D-Cortisol |
21,3 |
31,5 |
|
Κορτιζόλη |
Cortisol |
20,9 |
45,6 |
Βιολογικές διακυμάνσεις διαφόρων ουσιών στο ολικό αίμα
|
Εξέταση |
Συμβολισμός |
CVBW % |
CVBb % |
|
Μαγνήσιο (Ερυθρά) |
Mg |
5,6 |
11,3 |
|
Μαγνήσιο (Λευκά) |
Mg |
18,3 |
16,4 |
|
Νάτριο (Ερυθρά) |
Na |
1,8 |
12,4 |
|
Νάτριο (Λευκά) |
Na |
51,0 |
36,4 |
|
Νορεπινεφρίνη |
Norepinephrine |
9,5 |
- |
|
Μερική πίεση Διοξειδίου του άνθρακα |
pCO2 |
4,8 |
5,3 |
|
pH |
pH |
3,5 |
2.0 |
|
Κάλιο (Λευκά) |
K |
13,6 |
13,4 |
|
Πυροσταφυλικό οξύ |
Pyruvate |
15,2 |
13,0 |
|
Σελλήνιο |
Se |
12,0 |
12,0 |
|
Σίδηρος (Λευκά) |
Fe |
26,5 |
23,2 |
|
Λακτάση |
Lactate |
27,2 |
16,7 |
|
Υποδοχέας Ιντερφερόνης |
Interferon Receptor |
14,0 |
20,0 |
|
Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη |
HbA1c |
5,6 |
- |
|
Επινεφρίνη (αιμοπετάλια) |
Epinephrine |
25,3 |
- |
|
Φυλλικό οξύ (Ερυθρά) |
Follate |
12,0 |
66,0 |
|
Γλυκόζη-6-Φωσφορική διευδρογενάση |
G6PD |
32,8 |
31,8 |
Βιολογικές διακυμάνσεις αερίων αίματος και ιόντων στον ορό
|
Εξέταση |
Συμβολισμός |
CVBW % |
CVBb % |
|
Οσμωτικότητα |
Osmolality |
1,3 |
1,2 |
|
Χαλκός |
Cu |
4,9 |
13,6 |
|
Ψευδάργυρος |
Zn |
11,0 |
14,0 |
|
Μερική πίεση Διοξειδίου του Άνθρακα |
pCO2 |
4,8 |
5,3 |
|
Νερό |
H2O |
3,1 |
0,1 |
Βιολογικές διακυμάνσεις διαφόρων πρωτεϊνών στο πλάσμα
|
Εξέταση |
Συμβολισμός |
CVBW % |
CVBb % |
|
Ομοκυστείνη |
HCY |
9 |
40,3 |
|
Σελλήνιο (πλάσμα) |
Se |
12,0 |
14,0 |
|
Μετατρεπτικό της αγγειοτασίνης |
ACE |
12,5 |
27,7 |
|
Χαλκός |
Cu |
8,0 |
19,0 |
|
Κυστείνη |
Cystein |
5,9 |
12,3 |
|
Επινεφρίνη |
Epinephrine |
48,3 |
- |
|
Ελαστάση-Pl |
Elastase-Pl |
13,6 |
16,4 |
|
Διπεπτιδυλ-πεπτιδάση IV |
Dipeptidyl-peptidase IV |
8,2 |
14,5 |
|
Λακτοφερρίνη |
Lactoferin |
11,8 |
23,7 |
|
Προπυλ-ενδοπεπτιδάση |
Propyl endopeptidase |
16,8 |
13,9 |
|
Νορεπινεφρίνη |
Norepinephrine |
19,5 |
- |
|
α2-Αντιπλασμίνη |
α2-Antiplasmin |
6,2 |
- |
Βιολογικές διακυμάνσεις διαφόρων πρωτεϊνών στα ούρα
|
Εξέταση |
Συμβολισμός |
CVBW % |
CVBb % |
|
α2-Μακροσφαιρίνη (ολονύχτια λήψη) |
α2-Μ |
29,0 |
32,0 |
|
α1-Μικροσφαιρίνη (πρωινά) |
α1-Μ |
33,0 |
58,0 |
|
Αλδοστερόνη |
ALD |
32,6 |
39,0 |
|
5’-Υδροξυινδολοξεικό οξύ 24h |
5’-Hindroxiindolacetate |
12,0 |
14,0 |
|
Αμμωνία |
NH3 |
24,7 |
27,3 |
|
Άζωτο |
N |
13,9 |
24,2 |
|
C-Τελοπεπτίδιο τύπου Ι (πρωινά) |
C-Telopeptide type I |
8,2 |
17,6 |
|
Eλεύθερη τεστοστερόνη |
F-Testo |
51,7 |
- |
|
Τεσοστερόνη |
Testo |
25,0 |
- |
|
Υδροξυπρολίνη/λεπτό, (ολονύχτια λήψη) |
Hyp |
36,1 |
38,8 |
|
N-ακετυλ-γλυκοσαμινιδάση (ολονύχτια λήψη) |
Ν-Acetyl Glucosaminidase |
48,6 |
18,4 |
|
N-ακετυλ-γλυκοσαμινιδάση (σύνολο) |
Ν-Acetyl Glucosaminidase |
42,4 |
18,2 |
|
Οξαλοξικό |
Oxalate |
44,0 |
18,0 |
|
Πυριδινολίνη/κρεατινίνη (πρωινά) |
Pyridinoline/creatinine |
8,7 |
17,6 |
|
Βανιλλυλομανδελικό οξύ |
VMA |
22,2 |
47,0 |
|
Σύνολο κατεχολαμινών 24h |
Total catecholamines |
24,0 |
32,0 |
Βιολογικές διακυμάνσεις διαφόρων πρωτεϊνών στον ορό
|
Εξέταση |
Συμβολισμός |
CVBW % |
CVBb % |
|
Φερριτίνη |
Ferr |
14,9 |
13,5 |
|
Τρασφερρίνη |
TRF |
3,0 |
4,3 |
|
Φυλλικό οξύ |
Follate |
24,0 |
73,0 |
|
Προαλβουμίνη |
Pro-ALB |
10,9 |
19,1 |
|
Πεπτίδιο Προκολλαγόνου τύπου Ι (C-τελικό) |
PICP |
7,8 |
- |
|
Πεπτίδιο Προκολλαγόνου τύπου Ι (Ν-τελικό) |
PINP |
6,8 |
- |
|
Φωσφολιπίδια |
Phospholipids |
6,6 |
11,1 |
|
Νορεπινεφρίνη (πλάσμα) |
Norepinephrine |
19,5 |
- |
|
Φρουκτοζαμίνη |
Fructosamine |
3,4 |
5,9 |
|
Απτοσφαιρίνη |
Hp |
20,4 |
36,4 |
|
Αιμοσφαιρίνη A1C |
Α1c |
3,0 |
7,2 |
|
Υδροξυπρολίνη |
Hyp |
25,9 |
39,0 |
|
HDL ισοένζυμο 1 |
HDL 1 |
5,5 |
27,2 |
|
HDL ισοένζυμο 2 |
HDL 2 |
15,7 |
40,7 |
|
HDL ισοένζυμο 3 |
HDL 3 |
7,0 |
14,3 |
|
LDH ισοένζυμο 1 |
LDH 1 |
6,3 |
10,2 |
|
LDH ισοένζυμο 2 |
LDH 2 |
4,9 |
4,3 |
|
LDH ισοένζυμο 3 |
LDH 3 |
4,8 |
5,5 |
|
LDH ισοένζυμο 4 |
LDH 4 |
9,4 |
9,0 |
|
LDH ισοένζυμο 5 |
LDH 5 |
12,4 |
13,4 |
|
ALP οστικό ισοένζυμο |
ALP bone |
6,6 |
35,6 |
|
ALP πλακουντιακό ισοένζυμο |
ALP pla |
19,1 |
- |
|
Μυοσφαιρίνη |
Mb |
13,9 |
29,6 |
|
Όξινη φωφατάση |
ACP |
8,9 |
8,0 |
|
Λιπάση |
Lip |
23,1 |
33,1 |
|
Λουτείνη |
Lutein |
23,7 |
- |
|
Ρετινόλη |
Retinol |
14,8 |
18,3 |
|
α1-αντιθρυψίνη |
α1-AΤ |
5,9 |
16,3 |
|
5-Νουκλεοτιδάση |
5-NU |
23,2 |
19,9 |
|
α1-σφαιρίνες |
Α1-globulins |
11,4 |
22,6 |
|
α2-σφαιρίνες |
Α2-globulins |
10,3 |
12,7 |
|
β-σφαιρίνες |
β-globulins |
10,1 |
9,1 |
|
γ-σφαιρίνες |
γ-globulins |
14,6 |
12,3 |
|
Σφαιρίνες (σύνολο) |
Globulins |
5,5 |
10,9 |
|
α-καροτένιο |
Α-Carotene |
35,8 |
- |
|
β-καροτένιο |
β-Carotene |
36,0 |
39,0 |
|
Λιποπρωτείνες πολύ χαμηλής πυκνότητας |
VLDL |
27,6 |
- |
|
Θυρεοσφαιρίνη |
TG |
13,0 |
25,0 |
|
Θυρεοδεσμευτική σφαιρίνη |
TBG |
6,0 |
6,0 |
|
α-Τοκοφερόλη (βιταμίνη Ε) |
a-T |
13,8 |
13,3 |
|
α1-Όξινη γλυκοπρωτείνη |
AGP |
11,3 |
24,9 |
|
Σερουλοπλασμίνη |
CER |
5,7 |
11,1 |
|
Υπεροξειδική δισμουτάση |
Superoxide dismutase |
17,1 |
10,5 |
|
Χοληνεστεράση (με ανοσολογική μέθοδο) |
CHE |
6,4 |
- |
Βιολογικές διακυμάνσεις στον ορό ανοσολογικών παραμέτρων
|
Εξέταση |
Συμβολισμός |
CVBW% |
CVBb% |
|
Β2-μικροσφαιρίνη |
b2Μ |
5,9 |
15,5 |
|
Απολιποπρωτείνη Α-1 |
ApoA1 |
6,5 |
13,4 |
|
Απολιποπρωτείνη Β |
ApoB |
6,9 |
22,8 |
|
Λιποπρωτείνη α |
Lpa |
8,5 |
85,8 |
|
Ανοσοσφαιρίνη Α |
IgA |
5,4 |
35,9 |
|
Ανοσοσφαιρίνη G |
IgG |
4,5 |
16,5 |
|
Ανοσοσφαιρίνη M |
IgM |
5,9 |
47,3 |
|
κ ελαφριές αλυσίδες |
κ |
4,8 |
15,3 |
|
λ ελαφριές αλυσίδες |
λ |
4,8 |
18 |
|
Συμπλήρωμα C3 |
C3 |
5,2 |
15,6 |
|
Συμπλήρωμα C4 |
C4 |
8,9 |
33,4 |
|
C-Αντιδρώσα πρωτεΐνη |
CRP |
52,6 |
84,4 |
|
Ρευματοειδής παράγοντας |
RF |
8,5 |
24,5 |
|
Παράγοντας Von Willebrand |
vWF |
0,001 |
28,3 |
|
Παράγοντας νέκρωσης όγκων |
TNF-a |
43 |
29 |
|
α1-αντιχυμοθρυψίνη |
AACT |
13,5 |
18,3 |
|
Ιντερλευκίνη-1B |
IL-1B |
30,0 |
36,0 |
|
Ιντερλευκίνη-8 |
IL-8 |
24,0 |
31,0 |
Tελευταία ενημέρωση: Σάββατο Απριλίου 25, 2009